Wu łamie doskonałą równowagę wszechświata

Wu żyła w świecie, w którym wszystko miało zasady.

Wu vivia num mundo onde tudo tinha regras.

Naukowcy wierzyli, że te zasady nigdy się nie zmieniają.

Os cientistas acreditavam que essas regras nunca mudavam.

Myśleli, że wszechświat jest idealnie zrównoważony.

Eles pensavam que o universo estava perfeitamente equilibrado.

Wu różniła się od innych naukowców.

Wu era diferente dos outros cientistas.

Zadawała trudne pytania.

Ela fazia perguntas difíceis.

Chciała testować wszystko.

Ela queria testar tudo.

Inni po prostu akceptowali stare idee.

As outras pessoas simplesmente aceitavam as ideias antigas.

Był rok 1956.

O ano era 1956.

Przyszło do niej dwóch mądrych mężczyzn.

Dois homens inteligentes chegaram a Wu.

Nazywali się Lee i Yang.

Os seus nomes eram Lee e Yang.

Mieli szalony pomysł o fizyce.

Eles tiveram uma ideia maluca sobre física.

"Wu, sądzimy, że wszechświat może być niezrównoważony" – powiedział Lee.

"Wu, achamos que o universo pode estar desequilibrado", disse Lee.

"Wierzymy, że cząstki mogą łamać stare zasady."

Achamos que as partículas podem quebrar as antigas regras.

Wu słuchała uważnie.

Wu escutou atentamente.

Pomysł brzmiał niemożliwie.

A ideia parecia impossível.

Wszyscy naukowcy wierzyli w doskonałą równowagę.

Todos os cientistas acreditavam no equilíbrio perfeito.

Ta równowaga nazywała się parzystością.

Este equilíbrio era chamado de paridade.

"Jak możemy to przetestować?" – zapytała Wu.

Como podemos testar isso?

"Potrzebujemy kogoś, kto potrafi zrobić perfekcyjne eksperymenty" – powiedział Yang.

perguntou Wu.

"Jesteś najlepszą eksperymentatorką na świecie."

"Precisamos de alguém que consiga fazer experimentos perfeitos", disse Yang.

Wu była podekscytowana.

"Você é o melhor experimentalista do mundo."

Uwielbiała rozwiązywać trudne łamigłówki.

Wu sentiu-se animada.

To miała być najtrudniejsza łamigłówka w historii.

Ela adorava resolver quebra-cabeças difíceis.

Wu poszła do laboratorium.

Este seria o quebra-cabeça mais difícil de todos os tempos.

Musiała sprawić, by wszystko było ekstremalnie zimne.

Wu foi ao seu laboratório.

Temperatura musiała być niemal absolutnym zerem.

Ela precisava deixar tudo extremamente frio.

Pracowała dniem i nocą.

A temperatura tinha que estar quase no zero absoluto.

Ochładzała specjalne atomy o nazwie cez.

Ela trabalhou dia e noite.

Atomy te zachowywały się jak maleńkie magnesy.

Ela resfriou átomos de cobalto.

Wu ustawiła wiązki atomów w jednym kierunku.

Ela usou ímãs potentes.

Następnie użyła pola magnetycznego, by rozdzielić wiązki.

Ela mediu partículas minúsculas chamadas elétrons.

Każdy krok wymagał ogromnej precyzji.

O trabalho foi muito difícil.

Gdy atomy się poruszały, Wu musiała zarejestrować każdy sygnał.

Wu teve que ser perfeitamente cuidadoso.

Nie miała prawa popełnić błędu.

Um pequeno erro arruinaria tudo.

Eksperyment nazywał się badaniem rozpadu beta.

Outros cientistas foram a festas durante os feriados.

Rozpad beta dzieje się wewnątrz atomów.

Wu ficou em seu laboratório frio.

To maleńka eksplozja energii.

Ela observou suas máquinas funcionarem.

Wu musiała zmierzyć tę eksplozję z dokładnością do jednej milionowej.

Lentamente, Wu viu algo incrível.

Jeśli wszechświat był zrównoważony, cząstki powinny latać w obie strony po równo.

Os elétrons não estavam equilibrados.

Jeśli wszechświat był niezrównoważony, cząstki miały wybierać jedną stronę.

Eles se moveram mais em uma direção do que em outra.

Wu obserwowała przez długie, mroźne noce.

"Isso não pode estar certo", Wu disse para si mesma.

Zapisywała wyniki na papierowych paskach.

Ela verificou seu trabalho várias e várias vezes.

Linie na papierze wyglądały jak kody tajemniczych wiadomości.

Mas os resultados eram sempre os mesmos.

Pewnego ranka zdarzyło się coś niesamowitego.

O universo não estava perfeitamente equilibrado.

Wszystkie cząstki poleciały w jedna stronę.

A paridade foi quebrada.

Wszechświat nie był perfekcyjnie zrównoważony!

Wu ligou para Lee e Yang imediatamente.

Wu krzyknęła z radości.

Vocês estavam certos!

Wiedziała, że dokonała niezwykłego odkrycia.

ela disse.

Od razu napisała do Lee i Yanga.

"As regras antigas estão erradas!"

Wysłali wiadomości do innych naukowców.

A notícia chocou o mundo científico.

Nowina rozeszła się błyskawicznie.

Todos acreditavam no equilíbrio perfeito.

Ludzie nie mogli w to uwierzyć.

Agora Wu provou que eles estavam errados.

Cały świat wiedział o parzystości.

Wu publicou seus resultados em janeiro de 1957.

Wszyscy wierzyli w doskonałą równowagę.

Cientistas do mundo todo leram seu trabalho.

Teraz Wu udowodniła, że się mylą.

Eles não conseguiam acreditar.

Wu opublikowała wyniki w styczniu 1957 roku.

Alguns cientistas repetiram o experimento de Wu.

Naukowcy na całym świecie czytali jej pracę.

Eles obtiveram os mesmos resultados.

Nie mogli w to uwierzyć.

Wu estava definitivamente certo.

Niektórzy powtórzyli eksperyment Wu.

A descoberta mudou a física para sempre.

Otrzymali te same wyniki.

Os cientistas tiveram que reescrever seus livros didáticos.

Wu miała całkowitą rację.

Eles tiveram que pensar sobre o universo de forma diferente.

Odkrycie na zawsze zmieniło fizykę.

Lee e Yang ganharam o Prêmio Nobel naquele mesmo ano.

Trzeba było przepisać podręczniki.

Mas Wu não ganhou junto com eles.

Naukowcy musieli inaczej myśleć o wszechświecie.

Isso deixou muitas pessoas irritadas.

Lee i Yang zdobyli w tym samym roku Nagrodę Nobla.

Wu tinha feito o trabalho mais difícil.

Wu nie wygrała wraz z nimi.

Ela tinha provado a teoria.

Wielu ludzi to rozzłościło.

Ela também merecia o prêmio.

Wu wykonała najtrudniejszą pracę.

Anos depois, Wu ganhou muitos outros prêmios.

To ona udowodniła teorię.

Ela se tornou famosa no mundo todo.

Też zasłużyła na nagrodę.

Jovens cientistas estudaram seus métodos.

Kilka lat później Wu otrzymała wiele innych wyróżnień.

Wu demonstrou que questionar ideias antigas é importante.

Stała się sławna na całym świecie.

Ela provou que experimentos cuidadosos podem mudar tudo.

Młodzi naukowcy studiowali jej metody.

O universo não estava perfeitamente equilibrado, afinal.

Wu pokazała, że warto kwestionować stare pomysły.

Às vezes as regras mais básicas podem estar erradas.

Udowodniła, że dokładne eksperymenty mogą zmienić wszystko.

Wu ensinou a todos essa lição importante.

Wszechświat jednak nie był idealnie zrównoważony.

O trabalho dela abriu novas portas na física.

Czasem najbardziej podstawowe zasady mogą być błędne.

Os cientistas ainda estudam suas descobertas hoje.

Wu nauczyła wszystkich tej ważnej lekcji.

Jej praca otworzyła nowe drzwi w fizyce.

Naukowcy do dziś badają jej odkrycia.